sobota, 20 marca 2010

W20100320 hibiskus


kwiat hibiskusa [Herbapol - herbaciany ogród] 20x 2g = 40g
dzika róża [Herbapol - herbaciany ogród - skład: DR 66%, kwiat hibiskusa, owoc bzu czarnego, owoc tarniny] 15x 4g = 60g
gruner tee [mit vanilla] 2x 1,75g

cel:12% 206g/L - jest: 12L*0g/L=0g/L - ma być: 12L*206g/L= 2472g/
cukier: 2472-0=2472 dodaj [objętość cukru 2,5kg/1,6=1,6L] - 1kg od razu i 3porcje po 500g

wtorek, 16 lutego 2010

W20100216 czarna porzeczka

nektar 25% z czarnych porzeczki SOLEVITA Lidl 12L/19,08PLN = 1,59PLN/1L - pomiar:*Blg - węglowodany w tym cukry 12g/100ml
drożdże+pożywka tokay [7g multimex.pl] - 3,60PLN/2
cukier 1,3kg x 2,99=3,9PLN

cel:12% 206g/L - jest: 12L*120g/L=1200g/L - ma być: 12L*206g/L=2472g/L
cukier: 2472-1200=1272 dodaj [objętość cukru 1,3kg/1,6=0,8L] - 3porcje po 424g

20100216 MD 0,3L woda 7g tokay + 1 łyżeczka cukru + szczypta pożywki
20100217 427g cukru rozpuszczonego w nektarze [10L] + MD
20100219 lekka piana i zaczęło pukać - wieczorem piana na całej powierzchni i puka co 3s
20100222 puka co 15s więc 423g cukru + 1L nektaru
20100226 puka co 15s więc 429g cukru + 1L nektaru
20100430 nastaw 4Blg - 1zlewanie - 1g piro i do piwnicy
20100826 2zlewanie - kolorek, klarowność, zapach i smak zajebisty

środa, 20 stycznia 2010

Metody pozyskiwania soków

Uzyskanie soku owocowego jest najbardziej uciążliwą i pracochłonną czynnością w całym procesie wytwarzania wina. Jeżeli robimy większe ilości trunku, to należy poważnie zastanowić się nad zakupem prasy, jeżeli jednak robimy tylko kilka litrów to wystarczą nam urządzenia znajdujące się w większości domów.
Nie taki diabeł straszny

Przed rozpoczęciem pozyskiwania soku musimy dobrać odpowiednia metodę do naszego owocu, inaczej możemy zbyt mocno się przemęczyć i stracić zapał. Z czego możemy skorzystać? Oprócz prasy do owoców mamy jeszcze do wyboru cztery inne sposoby pozyskiwania soku owocowego: fermentacja w miazdze, sokownik, sokowirówka oraz maszynka tutti-frutti. Każda z metod, jak to w życiu bywa, posiada wady i zalety. Nie wszystkie można wykorzystywać do każdego owocu (np.: nie zaleca się fermentacji w miazdze owoców jasnych), niektóre są bardziej czasochłonne, inne mniej wydajne. Z czasem dowiemy się, że odpowiedni dobór sposobu pozyskania moszczu to połowa sukcesu, drugą połowę stanowi dobry materiał na wino.
Tutti-frutti

Jest to narzędzie dla osób posiadających anielską cierpliwość oraz sporo „pary” w rękach. Budowa jest prosta jak budowa cepa: urządzenie składa się z śruby tłoczącej owoce oraz sita w kształcie leja. Śruba przepycha owoce, które rozcierają się na sicie, dodatkowo kształt sita powoduje ściskane miąższu, w efekcie czego pozyskiwany jest sok. Na końcu każdej maszynki tutti-frutti jest pokrętło regulujące szybkość wychodzenia miazgi, dzięki czemu możemy dostosować ją do różnych rodzajów owoców.

Zaletą tego urządzenia jest stosunkowo duża sprawność, ilość pozyskiwanego soku jest zbliżona do tej, jaką otrzymamy w przypadku użycia prasy. Niestety nadaje się ona tylko i wyłącznie do owoców jagodowych, czyli: jeżyn, borówek, truskawek, jagód, malin, porzeczkoagrestu, porzeczek, agrestu i winogron, i to w małych ilościach.
Fermentacja w miazdze

Jest to sposób dla bardziej leniwych, nie lubiących długich, monotonnych prac. Do przeprowadzenia fermentacji w miazdze będziemy potrzebowali kilku rzeczy: wiadra lub innego pojemnika, w którym będziemy fermentować oraz prostego miksera, który przemieni nam nasze owoce na miazgę. Najlepiej do tego celu nadaje mikser z końcówką przypominającą mieszadło do betonu, nie zniszczy ona ziarenek, które mogą powodować gorzknienie nastawu. Kiedy już uzyskamy miazgę owocową warto dodać odpowiednią ilość środka pektopolicznego (np.: Pektopolu), drożdże, pożywkę oraz niewielką ilość wody. Całość dobrze wymieszać i przykryć deklem wyposażonym w rurkę fermentacyjną. Uchroni to nastaw przed dostaniem się do środka muszek owocowych lub innych owadów. Należy pamiętać, aby co najmniej raz dziennie zamieszać całością w celu pozbycia się z powierzchni czapy owocowej, na której mogą rozmnażać się nieporządne drobnoustroje. Po 4 – 7 dniach należy oddzielić wino od resztek i dalej fermentować w balonie. W celu zwiększenia wydajności można za pomocą pieluchy tetrowej wycisnąć sok znajdujących się w skórkach oraz innych pozostałościach.

Niezaprzeczalną zaletą tego rozwiązania jest niewielka ilość pracy, jaką należy wykonać. Wadą jest konieczność zachowania reżimu sanitarnego, ponieważ może się okazać, że zamiast wina uzyskamy ocet. Owoce, które nadają się na fermentacje w miazdze to: jeżyny, borówki, truskawki, jagody, maliny, porzeczkoagrest, porzeczki, winogrona ciemne, czereśnie, śliwki, wiśnie, rabarbar oraz zboża.
Sokownik

Niektórzy pewnie pamiętają jak w dzieciństwie pili się soki (chociaż z winiarskiego punktu widzenia jest to już moszcz) wytworzone za pomocą sokownika. Większość sokowników to po prostu zestaw 3 garnków ustawionych jeden na drugim. W pierwszym znajduje się woda, która jest podgrzewana. Parując nagrzewa ona owoce znajdujące się dwa piętra wyżej, które wydzielają sok, ten z kolei spływa piętro niżej, do środkowego pojemnika i wypływa przez specjalny wężyk spustowy. Jedyną pracą, jaką należy wykonać to włożyć owoce do środka, nalać wody, wstawić na gaz i cierpliwie czekać. Po uzyskaniu soku, resztki owoców można wykorzystać do wytwarzania dżemów.

Ceną za tą prostotę i bezproblemowość jest niska wydajność oraz około 20% rozcieńczenie soku wodą. Pocieszeniem jest jednak fakt, że sokownika można używać do pozyskania soku z dowolnego owocu.
Sokowirówka

Jest to urządzenie bardzo często stosowane w gospodarstwie domowym do pozyskiwania soku z różnego rodzaju owoców. Pomimo, że większość producentów gwarantuje możliwość bezproblemowego wyciśnięcia soku z całej gamy owoców, to urządzenia te najlepiej sprawdzają się w przypadku owoców twardych np.: jabłka, gruszki czy marchew (po wejściu do UE marchew jest owocem). Sokowirówka działa na tej samej zasadzie co pralka z wirówka, wyciska z owoców sok przez wykorzystanie siły odśrodkowej. W skład każdej sokowirówki wchodzi okrągłe sitko z tarczą ścierną. Owoce wkładane przez otwór najpierw siekane są na tarczy a następnie wprawiane w ruch kołowy. Podczas wirowania z miazgi przez sitko wydostaje się sok, gdy kawałki owoców uzyskają odpowiednia prędkość zostają wyrzucone do pojemnika na resztki.

Dobra sokowirówka powinna posiadać kilka różnych sitek – dla różnych owoców, wyjmowany pojemnik na resztki bez konieczności zatrzymania maszyny. Niestety obecnie jesteśmy zalewani przez produkty chińskie, które nie należą do najlepszych, spora część z nich nie może pracować ciągle (wymagane są przerwy np.: po 5 minutach pracy) co spowalnia cały proces pozyskiwania soku. Dodatkowo większość posiada zbyt wąskie szyjki podajnika aby wsadzić cały owoc, przez co musi on zostać wstępnie pokrojony. Pomimo tych wad do owoców takich jak jabłka czy gruszki najlepiej jest stosować właśnie sokowirówki, owoce te bardzo dobrze się tłoczą a pozyskiwany sok jest bardzo klarowny.
Prasa do owoców

Jeżeli mamy dostęp do prasy, wszystkie wymienione powyżej metody, oprócz fermentacji w miazdze, można odłożyć w kąt. Nie będę się rozpisywał na temat zasady działania, bo jest ona oczywista - owoce oddają sok pod wpływem kompresji. Oczywiście przed przystąpieniem do wyciskania soku, owoce należy wcześniej rozdrobnić lub w przypadku owoców ciemnych przeprowadzić kilkudniową fermentacje w miazdze, dzięki czemu barwniki znajdujące się w owocach przejdą do soku. Zmiażdżone, przefermentowane owoce wrzucamy do worka (można wykorzystać do tego celu starą pieluchę), worek do prasy i możemy rozpocząć tłoczenie. Wyciskanie nie powinno trwać krócej niż 1,5-2 godzinny. Należy pamiętać, aby w regularnych odstępach czasu stopniowo dociskać tłok. Po każdym użyciu należy dokładnie umyć i osuszyć kosz. Tłoczenie za pomocą prasy praktycznie nie posiada żadnych uniedogodnień, jedyna wadą jest wysoka cena, ale jest to koszt jednorazowy.
Podsumowanie

Mam nadziej, że powyższy artykuł przybliżył wam poszczególne sposoby pozyskiwania soków owocowych. Podsumowując, w przypadku gdy mamy do przetworzenia niewielką ilość materiału na wino, najlepiej użyć do tego maszynki tutti-frutti. Jeżeli są to jabłka, gruszki czy inne większe owoce, możemy wykorzystać sokowirówkę. W pozostałych przypadkach, gdy owoców jest więcej, lepszym rozwiązaniem będzie fermentacji w miazdze oraz późniejsze tłoczenie za pomocą prasy. Osobiście nie polecam stosowania sokownika, gdyż trudno określić stopień rozcieńczenia moszczu, przez co wino może się okazać puste w smaku. Na koniec nie pozostaje nic więcej jak tylko powiedzieć: „Niech wam się dobrze wiruje, prasuje, fermentuje i wyciska”.