sobota, 20 marca 2010

W20100320 hibiskus


kwiat hibiskusa [Herbapol - herbaciany ogród] 20x 2g = 40g
dzika róża [Herbapol - herbaciany ogród - skład: DR 66%, kwiat hibiskusa, owoc bzu czarnego, owoc tarniny] 15x 4g = 60g
gruner tee [mit vanilla] 2x 1,75g

cel:12% 206g/L - jest: 12L*0g/L=0g/L - ma być: 12L*206g/L= 2472g/
cukier: 2472-0=2472 dodaj [objętość cukru 2,5kg/1,6=1,6L] - 1kg od razu i 3porcje po 500g

wtorek, 16 lutego 2010

W20100216 czarna porzeczka

nektar 25% z czarnych porzeczki SOLEVITA Lidl 12L/19,08PLN = 1,59PLN/1L - pomiar:*Blg - węglowodany w tym cukry 12g/100ml
drożdże+pożywka tokay [7g multimex.pl] - 3,60PLN/2
cukier 1,3kg x 2,99=3,9PLN

cel:12% 206g/L - jest: 12L*120g/L=1200g/L - ma być: 12L*206g/L=2472g/L
cukier: 2472-1200=1272 dodaj [objętość cukru 1,3kg/1,6=0,8L] - 3porcje po 424g

20100216 MD 0,3L woda 7g tokay + 1 łyżeczka cukru + szczypta pożywki
20100217 427g cukru rozpuszczonego w nektarze [10L] + MD
20100219 lekka piana i zaczęło pukać - wieczorem piana na całej powierzchni i puka co 3s
20100222 puka co 15s więc 423g cukru + 1L nektaru
20100226 puka co 15s więc 429g cukru + 1L nektaru
20100430 nastaw 4Blg - 1zlewanie - 1g piro i do piwnicy
20100826 2zlewanie - kolorek, klarowność, zapach i smak zajebisty

środa, 20 stycznia 2010

Metody pozyskiwania soków

Uzyskanie soku owocowego jest najbardziej uciążliwą i pracochłonną czynnością w całym procesie wytwarzania wina. Jeżeli robimy większe ilości trunku, to należy poważnie zastanowić się nad zakupem prasy, jeżeli jednak robimy tylko kilka litrów to wystarczą nam urządzenia znajdujące się w większości domów.
Nie taki diabeł straszny

Przed rozpoczęciem pozyskiwania soku musimy dobrać odpowiednia metodę do naszego owocu, inaczej możemy zbyt mocno się przemęczyć i stracić zapał. Z czego możemy skorzystać? Oprócz prasy do owoców mamy jeszcze do wyboru cztery inne sposoby pozyskiwania soku owocowego: fermentacja w miazdze, sokownik, sokowirówka oraz maszynka tutti-frutti. Każda z metod, jak to w życiu bywa, posiada wady i zalety. Nie wszystkie można wykorzystywać do każdego owocu (np.: nie zaleca się fermentacji w miazdze owoców jasnych), niektóre są bardziej czasochłonne, inne mniej wydajne. Z czasem dowiemy się, że odpowiedni dobór sposobu pozyskania moszczu to połowa sukcesu, drugą połowę stanowi dobry materiał na wino.
Tutti-frutti

Jest to narzędzie dla osób posiadających anielską cierpliwość oraz sporo „pary” w rękach. Budowa jest prosta jak budowa cepa: urządzenie składa się z śruby tłoczącej owoce oraz sita w kształcie leja. Śruba przepycha owoce, które rozcierają się na sicie, dodatkowo kształt sita powoduje ściskane miąższu, w efekcie czego pozyskiwany jest sok. Na końcu każdej maszynki tutti-frutti jest pokrętło regulujące szybkość wychodzenia miazgi, dzięki czemu możemy dostosować ją do różnych rodzajów owoców.

Zaletą tego urządzenia jest stosunkowo duża sprawność, ilość pozyskiwanego soku jest zbliżona do tej, jaką otrzymamy w przypadku użycia prasy. Niestety nadaje się ona tylko i wyłącznie do owoców jagodowych, czyli: jeżyn, borówek, truskawek, jagód, malin, porzeczkoagrestu, porzeczek, agrestu i winogron, i to w małych ilościach.
Fermentacja w miazdze

Jest to sposób dla bardziej leniwych, nie lubiących długich, monotonnych prac. Do przeprowadzenia fermentacji w miazdze będziemy potrzebowali kilku rzeczy: wiadra lub innego pojemnika, w którym będziemy fermentować oraz prostego miksera, który przemieni nam nasze owoce na miazgę. Najlepiej do tego celu nadaje mikser z końcówką przypominającą mieszadło do betonu, nie zniszczy ona ziarenek, które mogą powodować gorzknienie nastawu. Kiedy już uzyskamy miazgę owocową warto dodać odpowiednią ilość środka pektopolicznego (np.: Pektopolu), drożdże, pożywkę oraz niewielką ilość wody. Całość dobrze wymieszać i przykryć deklem wyposażonym w rurkę fermentacyjną. Uchroni to nastaw przed dostaniem się do środka muszek owocowych lub innych owadów. Należy pamiętać, aby co najmniej raz dziennie zamieszać całością w celu pozbycia się z powierzchni czapy owocowej, na której mogą rozmnażać się nieporządne drobnoustroje. Po 4 – 7 dniach należy oddzielić wino od resztek i dalej fermentować w balonie. W celu zwiększenia wydajności można za pomocą pieluchy tetrowej wycisnąć sok znajdujących się w skórkach oraz innych pozostałościach.

Niezaprzeczalną zaletą tego rozwiązania jest niewielka ilość pracy, jaką należy wykonać. Wadą jest konieczność zachowania reżimu sanitarnego, ponieważ może się okazać, że zamiast wina uzyskamy ocet. Owoce, które nadają się na fermentacje w miazdze to: jeżyny, borówki, truskawki, jagody, maliny, porzeczkoagrest, porzeczki, winogrona ciemne, czereśnie, śliwki, wiśnie, rabarbar oraz zboża.
Sokownik

Niektórzy pewnie pamiętają jak w dzieciństwie pili się soki (chociaż z winiarskiego punktu widzenia jest to już moszcz) wytworzone za pomocą sokownika. Większość sokowników to po prostu zestaw 3 garnków ustawionych jeden na drugim. W pierwszym znajduje się woda, która jest podgrzewana. Parując nagrzewa ona owoce znajdujące się dwa piętra wyżej, które wydzielają sok, ten z kolei spływa piętro niżej, do środkowego pojemnika i wypływa przez specjalny wężyk spustowy. Jedyną pracą, jaką należy wykonać to włożyć owoce do środka, nalać wody, wstawić na gaz i cierpliwie czekać. Po uzyskaniu soku, resztki owoców można wykorzystać do wytwarzania dżemów.

Ceną za tą prostotę i bezproblemowość jest niska wydajność oraz około 20% rozcieńczenie soku wodą. Pocieszeniem jest jednak fakt, że sokownika można używać do pozyskania soku z dowolnego owocu.
Sokowirówka

Jest to urządzenie bardzo często stosowane w gospodarstwie domowym do pozyskiwania soku z różnego rodzaju owoców. Pomimo, że większość producentów gwarantuje możliwość bezproblemowego wyciśnięcia soku z całej gamy owoców, to urządzenia te najlepiej sprawdzają się w przypadku owoców twardych np.: jabłka, gruszki czy marchew (po wejściu do UE marchew jest owocem). Sokowirówka działa na tej samej zasadzie co pralka z wirówka, wyciska z owoców sok przez wykorzystanie siły odśrodkowej. W skład każdej sokowirówki wchodzi okrągłe sitko z tarczą ścierną. Owoce wkładane przez otwór najpierw siekane są na tarczy a następnie wprawiane w ruch kołowy. Podczas wirowania z miazgi przez sitko wydostaje się sok, gdy kawałki owoców uzyskają odpowiednia prędkość zostają wyrzucone do pojemnika na resztki.

Dobra sokowirówka powinna posiadać kilka różnych sitek – dla różnych owoców, wyjmowany pojemnik na resztki bez konieczności zatrzymania maszyny. Niestety obecnie jesteśmy zalewani przez produkty chińskie, które nie należą do najlepszych, spora część z nich nie może pracować ciągle (wymagane są przerwy np.: po 5 minutach pracy) co spowalnia cały proces pozyskiwania soku. Dodatkowo większość posiada zbyt wąskie szyjki podajnika aby wsadzić cały owoc, przez co musi on zostać wstępnie pokrojony. Pomimo tych wad do owoców takich jak jabłka czy gruszki najlepiej jest stosować właśnie sokowirówki, owoce te bardzo dobrze się tłoczą a pozyskiwany sok jest bardzo klarowny.
Prasa do owoców

Jeżeli mamy dostęp do prasy, wszystkie wymienione powyżej metody, oprócz fermentacji w miazdze, można odłożyć w kąt. Nie będę się rozpisywał na temat zasady działania, bo jest ona oczywista - owoce oddają sok pod wpływem kompresji. Oczywiście przed przystąpieniem do wyciskania soku, owoce należy wcześniej rozdrobnić lub w przypadku owoców ciemnych przeprowadzić kilkudniową fermentacje w miazdze, dzięki czemu barwniki znajdujące się w owocach przejdą do soku. Zmiażdżone, przefermentowane owoce wrzucamy do worka (można wykorzystać do tego celu starą pieluchę), worek do prasy i możemy rozpocząć tłoczenie. Wyciskanie nie powinno trwać krócej niż 1,5-2 godzinny. Należy pamiętać, aby w regularnych odstępach czasu stopniowo dociskać tłok. Po każdym użyciu należy dokładnie umyć i osuszyć kosz. Tłoczenie za pomocą prasy praktycznie nie posiada żadnych uniedogodnień, jedyna wadą jest wysoka cena, ale jest to koszt jednorazowy.
Podsumowanie

Mam nadziej, że powyższy artykuł przybliżył wam poszczególne sposoby pozyskiwania soków owocowych. Podsumowując, w przypadku gdy mamy do przetworzenia niewielką ilość materiału na wino, najlepiej użyć do tego maszynki tutti-frutti. Jeżeli są to jabłka, gruszki czy inne większe owoce, możemy wykorzystać sokowirówkę. W pozostałych przypadkach, gdy owoców jest więcej, lepszym rozwiązaniem będzie fermentacji w miazdze oraz późniejsze tłoczenie za pomocą prasy. Osobiście nie polecam stosowania sokownika, gdyż trudno określić stopień rozcieńczenia moszczu, przez co wino może się okazać puste w smaku. Na koniec nie pozostaje nic więcej jak tylko powiedzieć: „Niech wam się dobrze wiruje, prasuje, fermentuje i wyciska”.

poniedziałek, 26 października 2009

W20091024 rodzynki

drożdże+pożywka tokay [7g multimex.pl] - 3,60PLN/2
rodzynki 15szt x 1,35=20,25 ... x 100g = 1,5kg
cukier 2kg x 2,99=5,98PLN
kwasek cytrynowy 20g*2szt*0,6PLN=1,20PLN

cel:16% 275g/L - jest: 15blg-8L*110g/L=880g/L - ma być: 10L*275g/L=2750g/L
cukier: 2750-880=1870 dodaj [objętość cukru 1,9kg/1,6=1,19L] porcje: 1+0,5+0,4
-
20091024 MD 0,3L woda 3,5g tokay + szczypta pożywki - lepiej robić na wodzie

20091026 wszystkie rodzynki 1,5kg zalewam wrzątkiem 2L wody i rozdrabniam blenderem

20091028 przecedzam i do butli ... resztę zalewam wrzątkiem 2L wody - wytłoczyny mają ponad 30blg [brak skali]

20091029 przecedzam i do butli ... resztę zalewam wrzątkiem 2L wody - wytłoczyny mają 11blg - nastaw ma 25blg

20091030 przecedzam i do butli ... resztę zalewam wrzątkiem 2L wody - wytłoczyny mają 2blg - nastaw ma 19blg

20091131 przecedzam i do butli - wytłoczyny mają 1blg - nastaw ma 15blg - do butli dodaje MD [0,5L] - w części nastawu i 1L wody rozpuszczam cukier [1kg] - całość prawie 10L ma 21blg

20091105 wartość 10blg nastawu przed - dodaje 0,7kg cukru - wartość 15blg nastawu po dodaniu cukru - 3,5g pożywki i 20g kwasku

20091110 wartość 6blg nastawu przed - dodaje reszta cukru czyli 0,3kg - wartość 9blg nastawu po dodaniu cukru

20091201 ściąganie do fermentacji cichej

20100127 ściąganie do leżakowania blg - kolorek bursztynowy, klarowność bardzo dobra, zapach ładny, smak słodkawy lecz wytrawny

niedziela, 25 października 2009

przepis - Wino z rodzynek

Rodzynki, jako suszone winogrona wydają wina nie ustępujące jakością winom gronowym. Stanowią znakomity i wdzięczny materiał na wina domowe. Jeden kilogram rodzynek zawiera około pół kilograma cukru i nie można o tym zapomnieć przy ustalaniu składu nastawu.
Rodzynki przed użyciem należy przepłukać wrzątkiem, posiekać, zalać 1/3 przepisanej letniej wody i po ostudzeniu dodać zaczyn drożdży [jeśli nie mamy drożdży, to zalewamy rodzynki wodą letnią i korzystamy z drożdży żyjących na skórce rodzynek] - po 1 dniu przecedzić. Na wytłoczyny znowu nalać 1/3 wody tym razem koniecznie letniej, po dniu przecedzić, i nalać na miazgę ostatnią część letniej wody. Po dniu przecedzić i w uzyskanej wodzie rozpuścić przepisaną ilość cukru. Dodać kwasku cytrynowego i fermentować.

Moc............12%....16%....17%
rodzynki kg..1,0....1,5....2,0
Cukier kg.....1,5....2,0....2,5
Woda l........9,0....9,3....9,5
kwasek g......40.....40.....40

piątek, 23 października 2009

W20091023 pomarańcza

sok 100% Hortex 3,49/1L - pomiar:11-12*Blg - węglowodany 9g/100ml - dla porównania
sok 100% vitafit Lidl 12L/19,08PLN = 1,59PLN/1L - pomiar:11-12*Blg - węglowodany w tym cukry 8,3g/100ml
drożdże+pożywka tokay [7g multimex.pl] - 3,60PLN/2
cukier 2,3kg x 2,99=6,88PLN

cel:16% 275g/L - jest: 10L*83g/L=830g/L - ma być: 10L*275g/L=2750g/L
cukier: 2750-830=1920 dodaj [objętość cukru 1,9kg/1,6=1,19L] porcje: 0,77+0,77+0,36
-
20091023 MD 0,3L sok 3,5g tokay + szczypta pożywki - słabo się robi ... lepiej robić na wodzie+cukier

20091028 w 1Lsoku rozpuszczam 0,77kg cukru [1/3 całości] i po schłodzeniu dodaje do butli w której jest już 9Lsoku - czyli razem 10L soku plus 0,77kg cukru i na koniec MD i rurka - wartość 18blg nastawu

20091029 zaczęło 'pukać' temperatura 20*C - widać bąbelki na powierzchni

20091130 puka co kilka sekund - na powierzchni jest piana

20091101 przestało pukać - wartość 0blg nastawu przed - dodaje 0,77kg cukru - wartość 6blg nastawu po dodaniu cukru - 3,5g pożywki

20091104 przestało pukać - wartość 0blg nastawu przed - dodaje 0,45kg cukru - wartość 5blg nastawu po dodaniu cukru

20091105 nie puka ale na powierzchni widać pęcherzyki

20091116 nie widać pęcherzyków

20091201 ściąganie do fermentacji cichej

sobota, 21 marca 2009

matka drożdżowa

Najczęściej drożdże winne sprzedawane są w stanie suszonym (są najtrwalsze i najlepiej się przechowują) i dlatego na kilka dni przed planowanym nastawieniem wina należy je uaktywnić i rozmnożyć przygotowując tzw. matkę drożdżową.
W tym celu do dokładnie wymytego i wyparzonego naczynia szklanego, np. butelki zawierającej ok.0,25 litra przegotowanej i przestudzonej do temperatury pokojowej wody dodać dużą łyżkę stołową cukru (ok.20-30 g), szczyptę! (reszta do gąsira!) pożywki (ok. 0,1 g) i zawartość torebki z drożdżami suchymi. Naczynie zatkać korkiem z waty i postawić w ciepłym miejscu (ok. 25 stopni C). Ważne szczególnie w zimie - temperatura pokojowa(ok. 21 stopni) to trochę za mało, lepiej postawić naczynie np. pod stale palącą się lampką nocną, w pobiżu grzejnika c.o., pieca itp. Nie przegrzać, ma być ciepłe (max 30 - 35 oC), ale nie gorące!
Po upływie 2-3 dni, kiedy widać efekty fermentacji (ciecz mocno się spieni, zawartość wypłynie na wierzch, po wstrząśnięciu widoczne pęcherzyki dwutlenku węgla) gotowa jest matka drożdżowa, wystarczająca na ok. 25-30 litrów nastawu.
Dla właściwego przebiegu fermentacji zaleca się dodawanie do nastawu tzw. pożywki do drożdży. Jest to nieorganiczny związek chemiczny o dużej zawartości fosforu i azotu (owoce krajowe mają ich zbyt mało) oraz (klasa Extra) inne bioregulatory, przyśpieszający oraz wzmagający proces namnażania sie drożdży, a co za tym idzie skuteczność  fermentacji. Minimalną praktycznie dawką pożywki jest ok. 7-8 g na 25 litrów mosżczu, chociaż różni specjaliści zalecają dawkować nawet 3-5-8 g na 10 litrów. Nie więcej (!), ponieważ nadmiar związków azotu blokuje (poprzez wzrost produkcji oktanu etylu) proces fermentacji.